Sağlıklı Sınırlar Nasıl Belirlenir?

Kişisel sınırlar hayati öneme sahiptir ancak oluşturulması her zaman kolay değildir. Yine de birkaç yararlı ipucu ile sınırları belirlemek ve söylemek daha kolay hale gelir.

Çocukluğumuzdan beri, başkalarını rahat ettirmek için sık sık kendimizi değiştirmemiz ve şekillendirmemiz öğretildi. Bazen bu mesaj ima edilir (örneğin okul kıyafet kurallarında olduğu gibi) ve bazen doğrudandır (“Büyükbabana sarılmak istemiyorsan umurumda değil, yapmamak kabalık!”).

Bu yüzden bazılarımızın yaş aldıkça yani büyüdükçe uygun sınırlar koymayı zor bulmasına şaşmamalı. Bu kaçınma, nihayetinde kendimize zarar vermek anlamına gelse bile, başkalarını gücendirmek veya incitmek istemiyoruz. Küçük yaşlardan itibaren başkalarının duygularını kendi ihtiyaçlarımızın önüne koymamız öğretildi, öyle ki çoğumuz “Sınırlar nedir?” sorusunun cevabını bile bilmiyoruz.

Kişisel sınırlar, basitçe, başkalarının yanında rahat etme düzeyimiz açısından kendimize çizdiğimiz çizgilerdir.

Bu sınırlar şunlarla ilgili olabilir:

• Fiziksel temas (yeni tanıştığınız bir kişiye sarılırken rahat hissetmemek)
• Sözlü etkileşimler (bir arkadaşınızın veya aile üyesinin sizinle konuşmasını istememek)
• Kendi kişisel alanımız (siz yokken evinizde başkalarının olmamasını seçmek)

Bu sınırlar tipik olarak birkaç özel kategoriye ayrılır:

• Duygusal (kendi duygusal sağlığımızı korumak)
• Fiziksel (fiziksel alanımızı korumak)
• Cinsel (cinsel olarak ihtiyaçlarımızı ve güvenliğimizi korumak)
• İşyeri (işimizi müdahale veya drama olmadan yapma yeteneğimizi korumak)
• Malzeme (kişisel eşyalarımızı korumak)
• Zaman (zamanımızın kullanımını ve kötüye kullanımını korumak)

Sınırlar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli durumlarda da mevcut olabilir:

• İşte
• Evde
• Aileyi ziyaret ederken
• Arkadaşlarla dışarı çıktığında

Ne zaman başkalarıyla ilişki kurmaktan bahsediyorsanız, muhtemelen bu durumu çevreleyen kişisel sınırlarınız vardır.

Ve son olarak, sınırlarımızın var olmaları için kişisel sınırların iletilmesi gerekmez. Herkesin kendi rahatsızlık çizgileri vardır. Başkalarına onlardan bahsetseniz de bahsetmeseniz de oradalar. Yine de iletişim kurmazsak, ne istediğimizi söylemezsek kişisel sınırların ihlal edilmesi daha olasıdır. İşte o zaman sorunlar çıkabilir.

Herkesin kendi kişisel çizgileri, hayatta daha rahat hissedeceği sınırlar ve ilişkileri vardır. Mesele şu ki, herkesin sınırları aynı değildir ve çoğu insan başka birinin sınırlarının ne olabileceğini tahmin edemez.

Duygusal zekaya yatkın olan insanlar sınır koyarken duygusal davrandıkları için biraz daha zorlanabilirler.

Sınırları belirlemek, sağlıklı etkileşim için ihtiyaçlarınızı başka birine iletmekle ilgilidir. Her zaman kolay değildir. Herkes sınırlarınızı veya onları belirleme nedenlerinizi sevmeyebilir veya anlamayabilir. Ancak bu sınırları belirlemezseniz, bunlara uyulmasını bekleyemezsiniz.

Sınırları belirlemek çoğu zaman cesaret ve güç gerektirir, ancak bunu yaptığınızda, çizgilerinizin belirlendiğini bilmek sizi rahat hissettirir. Sınır koymak için ihtiyaçlarınızı iletirsiniz ve bundan sonra biri sınırlarınızı ihlal etmeyi seçerse, kendinizle o kişi arasında daha fazla mesafe koyma hakkınız olur.

Sınırlarınızı zorlamaya kimsenin hakkı yok. Aynı zamanda sizin de başkalarının sınırlarını zorlamaya hakkınız olmadığını da unutmamakta fayda var.